Pantomogram to specjalistyczne zdjęcie RTG stosowane w stomatologii, wykonywane przy pomocy aparatu zwanego pantomografem. Na zdjęciu są widoczne zęby górne i dolne, także zatrzymane w kości, jak również wszystkie otaczające je tkanki.

Do najczęstszych wskazań zalicza się jednak ogólna ocena stanu zdrowia zębów (próchnica, jakość wypełnień, jakość leczenia kanałowego), planowane leczenie protetyczne, implantologiczne i ortodontyczne, planowany zabieg usunięcia zębów zatrzymanych, a także choroby przyzębia. Na zdjęciu pantomograficznym lekarz może również przypadkowo wykryć zmiany, które nie dają żadnych objawów, takie jak torbiele, korzenie pozostawione po niekompletnych ekstrakcjach, a nawet nowotwory.

 

Głównym przeciwwskazaniem jest ciąża – zdjęć RTG z reguły nie przeprowadza się u kobiet ciężarnych lub podejrzewających ciążę.

Badanie pantomograficzne nie wymaga od pacjenta żadnych szczególnych przygotowań. Można je wykonać w każdym momencie, właściwie od ręki – nie trzeba być na czczo, dostarczać lekarzowi wyników innych badań, wchodzić do wąskich aparatów czy przyjmować kontrastu. Jest również zupełnie bezbolesne i trwa kilkanaście sekund. Przed wykonaniem zdjęcia należy jedynie zdjąć wszystkie metalowe przedmioty znajdujące się w okolicy twarzy (okulary, biżuteria), a następnie założyć na siebie specjalny ołowiany fartuch ochronny, który zabezpiecza inne części ciała przed niepotrzebnym przyjęciem dawki promieni rentgenowskich. Zadaniem pacjenta jest jedynie ustawienie się przy kolumnie aparatu, a jego głowica obraca się wokół głowy przez około 14 sekund. Zdjęcie od razu pojawia się na ekranie monitora.